Aesculus hippocastanum L.
Kasztanowiec pospolity (kasztanowiec biały)
Rodzina: Sapindaceae - mydleńcowate (Hippocastanaceae - kasztanowcowate)
Grupa: LIŚCIASTE
Opis:
Korona wyniosła (drzewo do 25 m wysokości), gęsta, kopulasta, majestatyczna i „ciężka”, daje głęboki cień. Konary esowato wygięte. Pąki zimowe duże i bardzo lepkie.
Liście dłoniasto złożone (częsty motyw zdobniczy w sztuce okresu secesji!), duże. Listki, których najczęściej jest 5-7 są bezogonkowe, długości do 25 cm i szerokości do 10 cm, ciemnozielone, matowe.
Kwiaty zebrane na końcach gałęzi w okazałych, stożkowatych wiechach (do 30 cm długości!), białe z barwnymi plamkami u nasady płatków, wskazującymi pszczołom i innym owadom drogę do pożytku. Plamki te w miarę przekwitania z żółtych robią się czerwonawe. Kwitnie około połowy maja, obficie.
Kolczaste owoce, świetnie wszystkim znane są kuliste i mają średnicę 4-6 cm. Wewnątrz znajdują się jedno lub dwa brązowe nasiona z dużą, jasną plamą.
Drzewo doskonale wszystkim znane i z reguły uważane za rodzime (!), choć w rzeczywistości występuje od Bałkanów po Himalaje. Trafiło do „łacińskiej” Europy, podobnie jak na przykład hiacynty, jaśminowce, lilaki, ketmia syryjska czy wiele starych mieszańców róż, dzięki Imperium Ottomańskiemu i rozprzestrzenianiu się sztuki ogrodniczej Turków i Persów.
Na mrozy u nas wystarczająco odporne (strefa 5b).
Wymagają głębokich, żyznych, dość wilgotnych gleb. W naturze rosną wzdłuż rzek i strumieni, w miejscach ciepłych i raczej słonecznych, choć znoszą też i cień.
Drzewo o pierwszorzędnym znaczeniu w krajobrazie miejskim i wiejskim, niezastąpione w kompozycji parków, tworzeniu alei, jako soliter lub element dużych grup i zielonych „kurtyn”.
Podstawowe drzewo ozdobne z kwiatów. Bardzo ozdobne są i młode liście – kosmate i miękkie, potem piękne jesienią, gdy są soczysto żółte. Na wiosnę drzewa mnożone z siewu wykazują znaczne różnice w terminach rozwijania liści.
Od lat 70. ubiegłego wieku podlega atakowi drobnego motyla - szrotówka kasztanowcowiaczka, który pojawił się najpierw w Macedonii, a następnie z wiatrami rozniósł się po całej Europie. W ciągu roku liczne pokolenia jego larw niszczą liście, osłabiając drzewo i szpecąc je.
Kora tego drzewa w Azji lokalnie służy do barwienia tkanin, na przykład jedwabiu, na czarno. „Kasztany” przerabiano przed pierwszą wojną na aceton, a jeszcze niedawno - na gęsty, miło pachnący, biały klej, tak zwaną „dekstrynę”.
grupa | LIŚCIASTE |
---|
stanowisko | słoneczne |
---|
pokrój | rozłożysty, szerokokolumnowy |
---|
wysokość | 20-30 m |
---|
szerokość | 10-15 m |
---|
kolor kwiatów | biały |
---|
pora kwitnienia | V |
---|
kolor owoców | zielony |
---|
pora owocowania | IX |
---|
kształt liścia | dłoniastozłożony |
---|
kolor liści | zielony |
---|
kolor liści jesienią | żółty |
---|
kolor pędów zimą | szary |
---|
pora największej atrakcyjności | wiosna |
---|
strefa klimatyczna | 5b |
---|
rodzaj gleby | żyzna |
---|
wilgotność gleby | podłoże umiarkowanie wilgotne |
---|
odczyn gleby | lekko kwaśna, obojętna |
---|
warunki uprawy | |
---|
cechy użytkowe | roślina lecznicza, roślina trująca |
---|
zastosowanie | kompozycje naturalistyczne (parki i ogrody), parki, zadrzewienia krajobrazowe, zieleń osiedlowa, ogrody przydomowe |
---|
wystepowanie gatunku | Europa Płd., Bliski Wschód, Himalaje |
---|
pochodzenie odmiany | |
---|